Arif Nihat Asya "ONLAR" Şiirinin Tahlili

 ONLAR

Nerde kaldı o anlar ki,
Analar kurt doğururdu,
Hilkat insan çamurunu
Destanlarla yoğururdu.

Nerde o yiğitler ki gür
Sesleri ülkeyi bürür,
"Yürü!" dese dağlar yürür,
"Dur!" dese kalpler dururdu?

Yurda, baş dedikleri bir
Ağır adakla geldiler
Ve şu bayraksız dünyaya,
Bayrakla geldiler.

Kopardılar ayı gökten,
Bir ipek dala astılar...
Yurt dediler, gölgesine
Ayaklarını bastılar.

Yeryüzünün göbeğinde
Kuruldu Kurultayları...
Günleri sönmek bilmedi,
Yere düşmedi ayları.

Onlardan kaldı bu toprak...
Biz gezip tozmayalım mı?
Yabanlar kıskanır diye
Destan da yazmayalım mı?

Benim, dedemle yan yana
Yazılı kalacak adım...
Yıldızların söneceği
Güne yıldızlar sakladım....

Arif Nihat Asya Onlar Şiirinin Biçim Özellikleri

Arif Nihat Asya Onlar Şiirinin Nazım Birimi: Dörtlüktür.

Arif Nihat Asya Onlar Şiirinin Birim Sayısı: 7 dörtlükten oluşmuştur.

Arif Nihat Asya Onlar Şiirinin Ölçüsü: 8’li hece ölçüsü ile yazılmış. Durakları karışık bir şekilde oluşturulmuş.  4+4, 5+3 ve duraksız olarak farklı duraklar kullanılmıştır.

Arif Nihat Asya Onlar Şiirinin Teması: Kahramanlara duyulan hasret ve sevgi

Arif Nihat Asya Onlar Şiirinin Ahenk Unsurları:

Bu şiirde ahenk ölçü, durak, kafiye, kafiye düzeni, redif, aliterasyon ve asonanslar ile sağlanmıştır.

Kafiye Düzeni: abxb,   cccb,  dddb, efxf,  ghxh,  ıjxj, klxl burada dördüncü dörtlükten sonra birinci ve üçüncü mısralar serbest, ikinci ve dördüncü mısralar kafiyeli olarak kullanılmıştır. Bu halk edebiyatında rastlanan bir kafiye düzenidir.

Kafiye ve redifleri:

İlk dörtlükte:

-çağlar ki

-doğururdu       "ururdu" redif; "oğ" tam kafiye

-çamurunu

Yoğururdu       "ururdu" redif; "oğ" tam kafiye

2.dörtlükte:

Nerde o yiğitler ki gür             "ür" tam kafiye
Sesleri ülkeyi bürür,                "ür" tam kafiye

“Yürü!” dese dağlar yürür,      "ür" tam kafiye
“Dur!” dese kalpler dururdu?   "ür" tam kafiye

...

3. dörtlük

Yurda, baş dedikleri bir      
Ağır adakla geldiler
Ve şu bayraksız dünyaya,
Bayrakla geldiler.

……..

4.dörtlükte: "tılar" redif; "as" tam kafiye

5.dörtlükte: "ayları" tunç kafiye

6.dörtlükte: "mayalım mı?" redif; "z" yarım kafiye

7.dörtlükte: "adım" tunç uyak

 Arif Nihat Asya Onlar Şiirinin Yapı Unsurları:

Şiir ses ve anlam kaynaşmasından oluşan 7 dörtlüğün bir araya getirilmesiyle oluşmuştur. Her birimin son dizesi ilk dörtlüğün son dizesi ile kafiyelidir. Dörtlükler arasında bağlantı son dize ve tema ile sağlanmıştır.

Arif Nihat Asya Onlar Şiirinin Anlam Açıklaması

Arif Nihat Asya'nın ONLAR adlı şiirinde özlem duyulan çağlar, kahramanların bol bulunduğu devirlerdir. Onlar, yani tarihimizin eşsiz kahramanlarının saygıyla, hürmetle yâd edilmeleri gerekir.

Arif Nihat Asya çok çalkantılı bir dönemde dünyaya gelmiş birçok önemli savaşı yaşamış bir şairdir. Bu yüzden şiirlerinde kahramanlık ve milliyetçilik temaları ön plana çıkar.

Bu şiirde de kahramanlık temasının ön plana çıktığını görüyoruz. Hiçbir şiir yazıldığı dönemin sosyal ve siyasi hareketlerinden ayrı irdelenemez. Her şair kendi yaşam tarzından, sanat anlayışında, dünya görüşünden izler bırakır şiirlerine.

Şiirde yer yer abartılı anlatımlar dikkati çeker.

“Nerde o yiğitler ki gür
Sesleri ülkeyi bürür,
"Yürü!" dese dağlar yürür,
"Dur!" dese kalpler dururdu?” 

Bu mısralar ile Türk milletinin ne kadar güçlü ve kahraman bir millet olduğu vurgusu yapılmıştır. Tarihte birçok kez dünya yönetiminde söz sahibi olmuş büyük imparatorluklar kurmuş bir milletin vasıfları anlatılmıştır.

Arif Nihat Asya Onlar Şiirinin Söz Sanatları:

“Analar kurt doğururdu”  burada doğan insan yavrusu bir kurda benzetilmiş ama yavru söylenmemiş istiare sanatı yapılmıştır.

“Nerde o yiğitler ki gür
Sesleri ülkeyi bürür,
"Yürü!" dese dağlar yürür,
"Dur!" dese kalpler dururdu?”  yiğitlerin seslerinin ülkeyi bürümesi, yürü deyince dağların yürümesi, dur deyince kalplerin durması ile abartma yapılmış mübalağa sanatı vardır.

“Günleri sönmek bilmedi”  günler sönmeyen bir ateşe benzetilmiş ama ateş söylenmemiştir. İstiare(eğretileme) sanatı vardır.

“Kopardılar ayı gökten,
Bir ipek dala astılar...”   ay ağaçtan koparılan bir meyveye benzetilmiş ama meyve söylenmemiş istiare sanatı yapılmıştır.

Yine dal ipeğe benzetilmiş teşbih sanatı yapılmıştır.

Arif Nihat Asya’nın Hayatı Edebi Kişiliği ve Eserleri

Milliyetçi şiirleriyle tanınan ve Adana'nın kurtuluş günü olan 5 Ocak günü yazdığı ünlü "Bayrak" şiirinden dolayı “Bayrak şairi “olarak da anılan Türk şairdir.

Halk ve Divan şiir biçimlerinin yanı sıra modern şiir biçimlerini de kullanmıştır.
Aruzla başladığı şiirde rubailer, gazeller yazdı.
Özellikle rubailere büyük önem verdi. Rubailerden oluşan 5 ayrı kitap yayınladı.
Milliyetçi şiirleriyle dikkat çeken Arif Nihat Asya, yurdun güzelliklerini, doğasını anlatan, kimi zaman yergici ama Türklüğü yücelten şiirleriyle de bilinir.
Arif Nihat, nazmın her tür ve şekliyle eserler vermiştir.
Fikrin ağır bastığı şiirlerinde milliyetçilik konusu büyük bir yer tutar.
Çok renkli ve değişik biçimli şiirler yazmış olan Asya, son şiirlerinde biraz da mistisizme yönelmiştir.
Şiirinde daima bir yenileşme çabası içinde olan şair, etkilerden uzak kalarak kendine özgü bol renkli şiir dünyasını yaratmıştır.
Güzel ve zarif benzetmelerin yanı sıra, keskin zekâsının, şakacı mizâcının mahsûlü olan nükteleri, hicivleri, kelime oyunları üslûbunu tamamlayan önemli unsurlardır.


Arif Nihat Asya’nın Şiirleri:

 Heykeltıraş (1924)
Yastığımın Rüyası (1930)
Ayetler (1936)
Bir Bayrak Rüzgar Bekliyor (1946)
Kubbe-i Hadrâ (Mevlana üzerine, 1956)
Kökler ve Dallar (1964)
Emzikler (1964)
Dualar ve Aminler (1967)
Aynalarda Kalan (1969)
Bütün Eserleri (1975-1977)
Rubaiyyat-ı Ârif (rubailer, 1956)
Kıbrıs Rubaileri (rubailer, 1964, 1967)
Nisan (rubailer, 1964)
Kova Burcu (rubailer, 1967)
Avrupa'dan Rubailer (1969)
Şiirler (Ahmet Kabaklı derledi, 1971)
Bütün Eserleri (1975-1977, Ötüken Yayınları)

Arif Nihat Asya’nın Mensur Şiirleri:

Yastığımın Rüyası
Ayetler

Arif Nihat Asya’nın Düzyazıları:
Kanatlar ve Gagalar (özdeyişler, 1946)
Enikli Kapı (makaleleri, 1964